Febreiro e a democracia conxelada. Non me gusta febreiro en Dinamarca

Cartas desde Copenhague

Aínda que o inverno languidece e os días alónganse, segue sendo un dos meses máis fríos do ano. Ás veces, as temperaturas son tan extremas que as canles se conxelan e ata o mar convértese nunha vasta extensión de xeo. É un espectáculo impresionante, digno de admirar, pero tamén unha proba de resistencia para os máis valentes. Os que o sufrimos sabemos que calquera promesa de primavera en febreiro é unha falsa esperanza: aínda quedan tres longos meses antes de poder saír á rúa en camiseta de manga curta.

Coma se este clima endiablado non fose suficiente razón para collerse unha baixa por depresión —algo moi común en Dinamarca—, tócanos asistir a outro fenómeno igual de xélido: a deriva democrática. Europa observa atónita a terxiversación do taboleiro político global, infestado de figuras cada vez máis radicais. En Estados Unidos, Trump deléitanos case a diario con arengas dantescas que ben poderían estar sacadas dunha novela distópica. Os seus discursos, impregnados de conspiracións e autoritarismo, resoan con forza en comunidades que, paradoxalmente, ven na censura a súa mellor defensa. En Florida e Iowa, a prohibición de libros está á orde do día, e as redes sociais amplifican e esparcen por todo o país noticias falsas coma se fosen verdades absolutas. A fórmula é sinxela: confunde e vencerás.

E así estamos, os que ata onte fomos aliados do hegemón, atónitos ante o seu xiro de 180 graos cara ao delirio político. Un xiro impulsado, en parte, por ese exército de tecnócratas que ven o Estado —é dicir, a ti e a min— como un estorbo. A Trump bastoulle unha semana para empezar a desmantelar o que custou séculos construír. En cuestión de días, xa se lanzou a desposuír a colectivos enteiros de dereitos fundamentais con afirmacións tan disparatadas como “a inclusión é a culpable dos incendios en Los Ángeles”. Dígame? Ao máis puro estilo dun conquistador trasnoitado, coqueteou coa idea de rebautizar territorios e comprar Groenlandia, deixando atónita a Dinamarca. Pero se aquilo xa nos pareceu unha tolemia, o de converter Gaza nun resort turístico fará que os politólogos de Santiago de Compostela e Cambridge queden calvos tentando etiquetalo.

Mentres tanto, Europa observa e tenta conter a polarización. Os ánimos caldéanse como o clima do planeta. Pregúntome se seremos o suficientemente fortes para poñer a salvo a nosa embarcación democrática ante a radicalización que emerxe coma un iceberg desafiante. Pregúntome canto tempo máis seremos meros espectadores de nosa propia decadencia. Ata cando o debate do almorzo entre permanecer ou abandonar X será o máis revolucionario que podamos facer por este continente. Querido Sancho, ata cando será suficiente con indignarnos en redes sociais mentres as bases das nosas democracias ráchanse a pasos axigantados?

Amiga, se te estabas preparando para unha merecida menopausa sen altibaixos e unha vida máis ou menos tranquila, con algún que outro Harris Dickinson para sazonar as túas fins de semana, non te relaxes demasiado. Xusto cando pensabas que o peor xa pasara—despois dunha pandemia global, o exame PD3 de danés e o fin do romance en tempos de Tinder—, agora tócanos resistir esta fumigación atroz de testosterona. Nun mundo infestado de cascudas, toca ser insecticida.

Raquel Sertaje